Góra Czerskiego to najwyższy szczyt Gór Bajkalskich, wznoszący się na wysokość 2588 m. Historia eksploracji szczytu jest dość krótka, bo choć w 1961 r. ekspedycja geodetów zamontowała na jego wierzchołku drewnianą wieżę triangulacyjną, to alpiniści pierwszy raz zdobyli pik dopiero w 1975 r. (dokonali tego G. Agafonow, W. Briański i W. Izbiekow). Rejon Góry Czerskiego charakteryzuje się dużym zagrożeniem lawinowym i surowymi warunkami klimatycznymi zimą, toteż wycieczki na górę rekomenduje się w sezonie letnim, grupom, które mają doświadczenie na szlakach alpinistycznych oraz posiadają odpowiedni sprzęt do asekuracji.
Poniżej publikujemy opisy trasy, który stworzyliśmy w oparciu o notatki Walentyna Briańskiego. Zostały one sporządzone wiele lat temu, więc część wskazówek w nich zawarta jest już nieaktualna, ale zapoznając się z nimi możecie nabrać wyobrażenia o możliwościach zorganizowania sobie trekkingu w tych potężnych, pięknych i dzikich górach.
Góra Czerskiego to najwyższy szczyt Gór Bajkalskich, wznoszący się na wysokość 2588 m. Historia eksploracji szczytu jest dość krótka, bo choć w 1961 r. ekspedycja geodetów zamontowała na jego wierzchołku drewnianą wieżę triangulacyjną, to alpiniści pierwszy raz zdobyli pik dopiero w 1975 r. (dokonali tego G. Agafonow, W. Briański i W. Izbiekow).
Rejon Góry Czerskiego charakteryzuje się dużym zagrożeniem lawinowym i surowymi warunkami klimatycznymi zimą, toteż wycieczki na górę rekomenduje się w sezonie letnim, grupom, które mają doświadczenie na szlakach alpinistycznych oraz posiadają odpowiedni sprzęt do asekuracji.
Płw. Kotielnikowskij — jez. Gitara — Lodowiec Czerskiego
Czas przejścia: 2 dni
Do położonego na granicy lasu jez. Gitara prowadzi początkowo dobrze widoczna ścieżka biegnąca przez górską tajgę, przez pierwsze kilkanaście kilometrów lewym brzegiem rzeki Kurkuły. Po przekroczeniu sześciu jej dopływów czeka nas przeprawa przez Kurkułę, bo ścieżka przechodzi na prawy brzeg i staje się mniej wyraźna — często gubi się w zaroślach kosodrzewiny i na rumoszowatym podłożu. Przed nami (na południowym zachodzie) rysuje się szczyt potocznie nazywany Pticą, za którym kryje się Góra Czerskiego. Po ok. 8 km dochodzimy do jez. Gitara. Na jego zachodnim brzegu jest wiele dogodnych miejsc do biwakowania, tu też najczęściej stawiają obozy szturmowe turyści wybierający się na Górę Czerskiego. Na południe od jeziora znajduje się malowniczy wodospad Bolszoj Kaskad (dojście po piargu, a następnie po nietrudnych skałkach).
Idąc dalej na południe prawym brzegiem strumienia, dojdziemy do niewielkiego Jez. Protocznego, leżącego za ryglem skalnym. Stąd droga prowadzi po gładkich, średnio nachylonych „baranich łbach” do Jez. Krugłoje (na jego brzegu też można biwakować, ale nie ma tu tak dobrych miejsc jak nad jez. Gitara i brakuje drewna). Jez. Krugłoje obchodzi się z prawej strony (od północy i północnego zachodu), przy czym trzeba zachować dużą ostrożność — poruszamy się, przeskakując po ostrych kamieniach, które mogą się osuwać. Idąc na zachód od jeziora, dojdziemy do jęzora Wielkiego Lodowca (Lodowca Czerskiego). Dotarcie tu od jez. Gitara zajmuje ok. 2 godz. (około 5 km i 600 m różnicy wysokości).
Wejście na Górę Czerskiego
Czas wejścia: ok. 7 h
Kategoria trudności: 2A
Na zdobycie Góry Czerskiego wraz z powrotem do bazy nad jez. Gitara należy poświęcić 1 dzień. Najłatwiejsza droga w kierunku szczytu prowadzi po lewej krawędzi lodowca.
Można również wejść po morenie bocznej, a następnie po kuluarze i nachylonym „balkonie” pod Pikiem Łożnym (Pticą) — w związku z dużym zagrożeniem osuwania się kamieni z nawisów skalnych po prawej stronie ten odcinek najlepiej pokonać możliwie szybko w godzinach porannych (jest to kluczowy fragment całej trasy). W górnej części balkonu z prawej strony po ścianie ścieka woda, a skały często pokrywają glony, co znacznie utrudnia przemieszczanie się. Dalej będzie dużo łatwiej. Po pokonaniu tego najtrudniejszego etapu dojdziemy na siodło na grani łączącej Górę Czerskiego (po lewej) z Pikiem Łożnym. Z przełęczy widoczne są oba lodowce: Czerskiego — opadający na południowy wschód, i Skrytyj — spływający na północ. Dalej na szczyt wspinamy się po zaśnieżonym stoku lub po kamieniach. Schodzimy tą samą drogą.
Szczegółowy opis szlaku zamieszczony został w tabeli:
Fotografie wykonane podczas wejścia na Górę Czerskiego (fot. Walentin Briański):
Warto również treningowo lub dla ładnych widoków wejść na sąsiadujący z Górą Czerskiego (niższy od niej o 162 m i łatwiejszy) Pik Łożnyj. Co ciekawe, jeśli na jego szczycie wyjmiemy kompas, nie będziemy mogli odczytać kierunków świata — strzałka przyklei się do tarczy, co świadczy o istnieniu w tym miejscu anomalii magnetycznej.
Do wsi Bajkalskoje można wrócić inną drogą, np. od jez. Gitara ruszyć na północ (wzdłuż głównej grani Gór Bajkalskich), z doliny Kurkuły „przeskoczyć” do doliny Wodopadnego, wspiąć się na przeł. Gałkin (1990 m), a następnie zejść do doliny rz. Goriemyki, która w pewnym momencie skręca na wschód. Trzymając się cały czas doliny, dojdziemy do drogi gruntowej, która prowadzi (w kierunku północnym) do wsi Bajkalskoje. Trasa Bajkalskoje – Płw. Kotielnikowskij – j. Gitara – Góra Czerskiego – Bajkalskoje liczy około 160 km i do jej pokonania potrzeba 9 dni marszu.